ABD’nin Japonya’nın Nagasaki kentine atom bombası atmasının 78’inci yıl dönümünde hayatını kaybedenler trajedinin yaşandığı kentte yarın düzenlenecek merasimle anılacak. Her yıl Nagasaki Barış Parkı’nda düzenlenen klâsik merasim, ülkede tesirli olan Khanun Tayfunu nedeniyle 1963’den bu yana birinci kere kapalı bir alanda gerçekleştirilecek. Japonya Başbakanı Fumio Kishida ve yabancı ülke temsilcileri de “Dejime Messe Nagasaki” isimli fuar merkezinde yapılacak merasime katılmayacak. Tayfunun neden olduğu olumsuz hava şartlarının risk oluşturması halinde ise aktiflik iptal edilecek.
İKİNCİ HEDEF
ABD, 6 Ağustos 1945’te dünya tarihinde birinci defa Hiroşima’da Japonya’ya karşı Little Uzunluk (Küçük Oğlan) isimli atom bombasını kullanmış, yaklaşık 140 bin kişinin hayatını kaybettiği hücum yüz binlerce insanın yaralanmasına ve radyasyon kaynaklı hastalıklara maruz kalmasına neden olmuştu. Hiroşima saldırısından günler sonra Japon halkı, Little Boy’un şokunu şimdi atlatamamışken, Nagasaki kentine düzenlenen Fat Man (Şişman Adam) isimli atom bombası saldırısının neden olduğu yıkımla yüz yüze gelmişti. ABD hava kuvvetlerinin B-29 tipi bombardıman uçağı “Bockscar”, 9 Ağustos 1945 günü lokal saatle 03.47’de Tinian Adası’ndan havalanmış, böylelikle ikinci atom bombasının bir Japon kentine atılmasını hedefleyen operasyon başlatılmıştı. Üzerinde ABD askerleri tarafından yazılan “Size bir armağan daha” ve “Hirohito’ya (imparator) ikinci öpücük” notları bulunan bombayı taşıyan uçak, ABD ordusu tarafından “Japonya’nın en büyük silah depolarından birisi” olarak tanımlanan 178 bin nüfuslu Kokura kentine yanlışsız yola çıkmıştı.
HAVA ŞARTLARI KENTİN BAHTINI DEĞİŞTİRDİ
O devir kullanılan radar sistemlerinin başarısızlığı nedeniyle maksadı gördükten sonra bombayı bırakma talimatı alan “Bockscar” mürettebatı 9 Ağustos saat 10.45’te Kokura’ya ulaştığında kentteki askeri yapıların üzerinde büyük bir sis bulutu olduğunu görmüştü. Bu sis bulutunun Kokura’daki gayelerin vurulmasını imkansız hale getirmesi nedeniyle uçak daha evvel 17 mümkün amaçtan biri olarak belirlenen ama daha sonra gayeler ortasından çıkarılan Nagasaki’ye yönelmişti. Nagasaki’ye 8 saatlik uçuşun akabinde saat 11.50’de ulaşan “Bockscar”, 2 saatten az yetecek yakıtının kaldığını da göz önüne alarak düğmeye basmış ve “Fat Man” 12.02’de Nagasaki’ye bırakılmıştı. Yaklaşık 64 bin insanın öldüğü hücumun akabinde, Japonya teslim olduğunu açıklamıştı.
PİŞMANLIĞINI LİSANA GETİRMİŞTİ
ABD’nin Hiroşima ve Nagasaki’ye yönelik atom bombası taarruzları toplamda 200 bini aşkın insanın hayatını kaybetmesine, binlerce insanın da radyasyon kaynaklı hastalıklara maruz kalmasına neden olmuştu. Taarruzlar sırasında devrin ABD Lideri Harry Truman, yaşananların çabucak akabinde yazdığı günlüğünde, “Atom bombası askerlere, askeri tesislere ya da donanmalara yönelik olarak kullanılmalı. Sivillere, bayanlara ve çocuklara karşı değil!” tabirlerini kullanmıştı. Devrin Ticaret Bakanı Henry Wallace ise Lider Truman’ın büyük vicdan azabı çektiğini tabir ederek günlüğüne, “100 bin insanı bir anda öldürme fikrine katlanamıyordu. Daima kendi kendisine ‘onca çocuk’ diyordu” notunu düşmüştü.
9 Ağustos 1945’ten bu yana savaşlarda bir daha atom bombası kullanılmadı.
