27 binden fazla Filistinlinin öldüğü, hayatta kalanların açlık ve hastalıkla boğuştuğu, 1.8 milyon insanın yerinden edildiği, Gazze Şeridi’nin neredeyse tamamının yerle bir olduğu savaş, hâlâ tüm şiddetiyle sürüyor. ABD Dışişleri Bakanı’nın Ortadoğu’ya yaptığı 5 tıp, BM’nin davetleri ve Milletlerarası Adalet Divanı’nın kararına karşın savaş suratını kesmiyor. İngiliz The Guardian gazetesinden Simon Tisdall, artan baskılara karşın uzlaşının neden mümkün olmadığını tahlil etti.
NETANYAHU KENDİ DERDİNDE
7 Ekim Hamas hücumlarının akabinde siyasi mesleğinin en büyük sınamasıyla karşı karşıya kalan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, karar verirken pamuk ipliğine bağlı iktidarını kurtarmayı düşünüyor. Netanyahu, Hamas’ın elindeki rehinelerin baskısı, çok sağcıların daima sarstığı kırılgan koalisyonu ve en büyük müttefiki ABD’nin artan ikazlarının ortasında, kalıcı ateşkes ihtimalini kesin bir lisanla reddediyor. Hamas’ı yok etme ve “tam zafer” elde etme gayeleri ulaşılamaz olarak değerlendirilse de iç kamuoyu takviyesini bu yolla geri kazanabileceğini uman Netanyahu, iktidarda kalabilmek için ateşkesi ve Gazze’nin geleceğini konuşma kademesine geçmek istemiyor.
HAMAS BÖLÜNMÜŞ DURUMDA
Elinde kalan rehineleri savaşı durdurmak için en büyük koz olarak kullanan Hamas’ın önder takımı, ateşkes muahedesinin kapsamı konusunda görüş ayrılığı yaşıyor. İsrail ordusuyla çatışmalardan bitkin düşen “askeri” takım ile Katar’da bulunan siyasi takımın öncelikleri çatışıyor. İsrail ordusu, 7 Ekim saldırısının sorumlu başkanlarını yakalamak için Gazze’yi yerle bir ederken, bölge sorumlusu Yahya Sinvar ve beraberindekiler bir an evvel mutabakata ulaşmak istiyor. Başta İsmail Haniye olmak üzere siyasi ofis ise muhtemel mutabakatla binlerce Filistinli mahkûmun hür bırakılması, Gazze’nin yine inşası ve İsrail’in bölgeden geri çekilmesi üzere önemli kazanımların peşinde.
ABD KARAR VEREMİYOR
Tisdall’a nazaran, bir yandan İsrail’e sarsılmaz takviyesini her fırsatta yineleyen, başka yandan artan iç ve global kamuoyu baskısı yüzünden Netanyahu’yu durdurmaya çalışan ABD idaresi ise Gazze’deki savaşı, Ortadoğu’da daha kapsamlı bir tahlile ulaşmak için fırsat olarak görüyor. Bir yandan “düşmanlıkların kalıcı halde sona ermesini” isterken, bir yandan da “kalıcı ateşkese” karşı çıkmaya devam ediyor. Washington’ın uzun vadeli pazarlığı, İsrail’in bölge ülkeleriyle alakalarını normalleştirmesi gayesine kilitlenmiş durumda. Ortalarındaki tansiyon gitgide artsa da ABD’nin nüfuzu, Netanyahu’ya açıktan karşı çıkmayı reddettiği sürece hudutlu kalıyor.
REHİNELERE KARŞILIK SİNVAR’A SÜRGÜN
Amerikan NBC haber sitesi, İsrail’in Gazze’de kalan 136 rehinenin tamamının özgür bırakılması karşılığında Hamas önderi Yahya Sinvar’ın Gazze Şeridi’nden ayrılmasına müsaade vermeye hazır olduğunu yazdı. Altı İsrailli yetkiliye dayandırılan habere nazaran, Hamas’a tüm rehinelerin salınması halinde, Sinvar’ın “Arafat üzere gitmesine” müsaade verilmesi teklifi sunulması gündemde. Bu hafta İsrail basınında ABD ve Tel Aviv’in “üst seviye Hamas üyelerinin sürgüne gönderilmesine ait bir planı” görüştükleri istikametinde haberler çıkmıştı. Filistin Kurtuluş Örgütü önderi Yaser Arafat, Tunus’a inançlı geçişi garanti edildikten sonra 1982’de Lübnan’ın başşehri Beyrut’tan ayrılmıştı.
