Hamas’ın 7 Ekim baskını sonrası İsrail’in Gazze’ye yönelik ataklarıyla başlayan Ortadoğu’daki yangın hali, bölgeden taşarak Asya’nın güneyine uzandı. Yemen’deki Husi güçlerinin Gazze’deki direnişe dayanak gayesiyle Kızıldeniz’de İsrail ile kontaklı ticari gemilere saldırmasıyla artan tansiyon, İran’daki canlı bomba hareketleri, İran-Hizbullah eksenindeki kıymetli isimlere düzenlenen suikastlar ve ABD’nin Yemen’i bombalamasıyla tepe yaptı. Tüm bunların peşine Tahran idaresinin Suriye’nin kuzeyi, Irak’ın Erbil kenti ve Pakistan’ın hudut bölgelerini bombalamasıyla savaşın sıcaklığı Güney Asya’ya taşındı. Pakistan’ın İran’a cevabı ise birebir sertlikte oldu. İslamabad idaresi, İran’ın Sistan-Belucistan eyaletini ‘terör tehdidi’ gerekçesiyle füzelerle vurdu. Pakistan’ın ataklarında 3’ü bayan 4’ü çocuk 9 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
İSRAİL GAZZE’Yİ YERLE BİR ETTİ
Gazze’yi evvel hava hücumlarıyla vuran daha sonra da kara operasyonuyla işgal eden İsrail, üç ayı aşkın bir müddette, birden fazla bayan ve çocuk olmak üzere 30 bine yakın Filistinli sivili öldürdü. Sivil yerleşim alanlarını, okulları, hastaneleri ve ibadethaneleri bombalamayı sürdüren Tel Aviv idaresi, kendisine yöneltilen ateşkes davetlerine da kulaklarını tıkamış durumda. İsrail’in, sahip olduğu istihbarat ağıyla, Hizbullah ve Tahran’a yakın askeri maksatlara suikastlar düzenlenmesi ve İran’a yönelik gerçekleştirilen terör ataklarının da gerisinde olduğu bedellendiriliyor.
ABD’DEN İSRAİL’E TAM DAYANAK
İsrail’in yakın müttefiki Washington, Tel Aviv idaresini, hem sağladığı mühimmatla askeri maksatlarına ulaşması konusunda destekliyor hem de milletlerarası reaksiyonlardan koruyor. Bölgede uçakgemisi dahil savaş gemileri bulunduran ABD, son olarak İngiltere ile birlikte, Husi güçlerinin Kızıldeniz’deki akınlarını sonlandırmak için Yemen’de Husileri bombaladı. Beyaz Saray idaresi, bir yandan Gazze’deki savaşın sona ermesi istikametinde çaba gösterdiğini söylese de İsrail’i ikna edebilmiş değil.
KIZILDENİZ’DE HUSİ KRİZİ
Yemen iç savaşının akabinde ülkenin batısında karar süren İran dayanaklı Şii Husi güçleri, İsrail’in Gazze’deki işgali nedeniyle Kızıldeniz’den geçen ticaret gemilerini gaye alıyor. Filistin davasına verdikleri ‘destek’ üzerinden İslam dünyasında popülaritesini arttıran Husiler, İran’ın bölgedeki vekil güçlerinden biri olarak gösteriliyor. ABD ve İngiltere’nin başını çektiği koalisyonun tesislerini bombalaması sonucu, ‘ihtiyaç’ duydukları düşmana kavuşan Şii küme, ABD tarafından terör örgütleri listesine alınsa da bölgesel bir oyuncu olma yolunda ilerlemeyi sürdürüyor.
İRAN ALANA İNDİ
Ortadoğu’da ‘vekil gruplar’ üzerinden gayret etmesiyle tanınan İran, Gazze krizinden bu yana hafta içinde birinci sefer direkt sahneye çıkarak üç hücum gerçekleştirdi. Suriye’nin kuzeyi, Irak’ın Erbil kenti ve Pakistan topraklarını füze ve İHA’larla bombalayan Tahran idaresi, Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib’de DEAŞ’ı vurduğunu öne sürerken, Pakistan topraklarında da, İran’a karşı silahlı gayret içinde olan Sünni Beluç örgüt Ceyş el-Adl’ı gaye aldığını öne sürdü. İranlı yetkililer Erbil’de de İsrail ile irtibatlı bir casus karargâhını imha ettiklerini duyurdu.
İran bu hafta başında Erbil’e düzenlediği hücumda, Mossad karargâhı olduğunu öne sürdüğü Kürt iş insanı Peşrev Diyazi’nin konutunu vurmuştu.
İSLAMABAD’DAN SERT KARŞILIK
İran’ın Suriye, Irak ve Pakistan’ı gaye alan taarruzlarının akabinde Tahran’a en sert reaksiyon İslamabad’dan geldi. Tahran büyükelçisini geri çağıran Pakistan, ikili tüm mutabakatları da askıya aldı. Pakistan ayrıyeten, tıpkı İran üzere, İran topraklarından kendisini tehdit eden ‘terör hedeflerine’ füze saldırısı düzenlediğini duyurdu. Akında İran’ın Serevan kentinde Belucistan Kurtuluş Cephesi’nin amaç alındığı vurgulanırken, İran medyası ortalarında çocukların da bulunduğu dokuz kişinin ömrünü yitirdiğini aktardı.
FİDAN ‘İTİDAL’ DEDİ: ‘GERİLİM TIRMANMAMALI’
İran ile Pakistan ortasındaki ‘füze diplomasisi’, Ortadoğu’daki savaşın genişlemesi telaşlarını arttırınca Dışişleri Bakanı Hakan Fidan hem Pakistan Dışişleri Bakanı Jalil Abbas Jilani hem de İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi. Ziyaret için bulunduğu Ürdün’de gerçekleştirdiği basın toplantısında Ankara’nın hem İran’a hem de Pakistan’a sükûnet davetinde bulunduğunu aktaran Bakan Fidan, iki tarafın da tansiyonu tırmandırmak istemediğini söyledi. Öte yandan Dışişleri Bakanlığı İran’ın Suriye, Irak ve Pakistan’ı amaç alan ve Pakistan’ın da İran’a yanıt verdiği ataklarla ilgili açıklama yaptı. Tırmanan gelişmelerden telaş duyulduğunun vurgulandığı açıklamada “Tüm sorunların, bölgesel güvenliği ve istikrarı daha fazla tehdit etmeden diyalog ve işbirliği yoluyla çözümlenmesini temenni ediyoruz” sözü kullanıldı.
‘BÖLGE TEHLİKEDE’
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ürdün’ün başşehri Amman’da mevkidaşı Eymen es-Safedi ile ortak düzenlediği basın toplantısında Gazze’deki son durumla ilgili de açıklamalarda bulundu. ”Güvenliği tehdit altında olan aslında İsrail değil tam tersine Filistinliler ve bölge ülkeleridir” diyen Fidan, İsrail’in kendi güvenliğini sağlama argümanıyla yaptıklarının, yayılmacılık ve işgalden öteki bir şey olmadığını söyledi. Amman’daki temaslarını bugün de sürdürecek Fidan, Ürdün Hükümdarı 2’nci Abdullah ile de bir görüşme gerçekleştirdi.
