İtiraf etmeliyim, oyun dünyasını ıskalayanlardanım. Doğal olarak Games for Change ismindeki kuruluştan da geç haberdar oldum. Meğer Amerikalı akademisyenler Benjamin Stokes, Suzanne Seggerman ve Barry Joseph 2004’te bu platformu kurarken, oyun dünyasının bu boyutlara geleceğine dair harikulade bir öngörüyle hareket etmişler. O denli ki 2024’te 200 milyar dolarlık iktisada dönüşeceği kestirim edilen oyun dünyasının yeni jenerasyonun gerçeği olacağını görüp, burada değişim tesiri yaratmayı hedeflemişler. 20 yıl evvel oyunlarla toplumsal farkındalık yaratmayı düşünebilmek nitekim harikulade.
Games for Change (G4C olarak da anılıyor), ‘video oyunları aracılığıyla toplumsal değişim yaratmayı amaçlayan hareket ve uygulama topluluğu’ olarak tanımlıyor kendini. Birebir vakitte haber oyunu ve eğitsel oyun üzere ‘ciddi oyun’ kategorisinin de bir alt çeşidi. Bunlara ‘davranış değişikliği yaratan oyunlar’ da deniliyor. Birçok işbirlikleri var. Sivil toplum kuruluşlarıyla, özel bölümle harikulade projeler yürütülüyor. Zira yeni jenerasyon orada ve onlara ulaşmanın yolu da oyunlar.
Bu iş öylesine tesirli bir hal aldı ki Birleşmiş Milletler (BM) birinci defa bu yıl Games for Change’in her yıl düzenlediği şenliğine New York’taki merkezinde mesken sahipliği yaptı.
ARÇELİK DE ‘OYUNCU’ OLDU
Birleşmiş Milletler dönüşümün farkında. 2010 ve sonrasında doğan Alfa jenerasyonu için dijital dünya sanal değil gerçek hayatın bir modülü. Onların gerçeği bu ve yakalayamayanlar için bu gençler Kaf dağının gerisi kadar erişilemez. Alfalarda toplumsal tesir yaratmak için oyunlarına girmek akla yatkın. Türkiye’de bu akıl yolunun öncülerinden biri de Beko oldu. Aslında bir mesken teknolojileri markasıyken oyun dalına adım attı. Genel Müdür Can Dinçer sebebini şöyle açıkladı: “Bu bizim sürdürülebilirlik anlaşımızın, topluma dokunma motivasyonumuzun bir göstergesi. Böylesine büyük bir kitleye iklim kriziyle çabada farkındalık yaratmak emeliyle bir oyunla dokunmak gerektiğini düşündük.”
İşte bu fikir markanın 53 ülkedeki gruplarından görüş alarak oluşturduğu Domino: The Little One isimli oyunu ortaya çıkarmış. Beko’nun interaktif oyun platformunun Domino isminde bir kahramanı var. Domino’yu, “Eko-anksiyetesi olan bir çocuk” diye tanımlıyorlar. Oyunda Domino plastik kirliliği, karbon emisyonları, hava kirliliği, su kirliliği, ekolojik dengesizlik, genetiği değiştirilmiş besinler ve orman yangınları üzere çevresel meselelerle yüzleşiyor. Oyuncuya tercihler yaptırarak tahlile dahil olma gayeleri veriliyor. Toplumsal tesir oyunu 23 Kasım’dan itibaren Steam, IOS ve Android aygıtlardan indirilebilecek.
Bence ilham verici bir toplumsal tesir adımı atmış Beko. Gerisinin öteki markalar ve sivil toplum işbirlikleriyle geleceğini düşünüyorum.
Bu iş, çocukları toplumsal hayattan kopardığını düşündüğüm oyunlara karşı sempatimi artırdı. Umarım tesiri de hayal ettiğimizden büyük olur.
İŞTE BAŞARILI ÖRNEKLER
DOMİNO: The Little One’ın tanıtım toplantısında Bahçeşehir Üniversitesi Dijital Oyun Tasarımı Kısım Lideri ve BUG LAB Kurucu Yöneticisi Doç. Dr. İnanç Çatak’ı tanıdım. Oyun sanayisinin dönüştürücü gücünü anlattı. “Değişim için oyunlar bilhassa odaklandığımız bir alan. Bugün burada oyunların bir fark yaratabileceğine dair kıymetli bir adım daha atıyoruz. En değerlisi bunu Türkiye’de yapıyoruz. Beko ile burada birinci taşa dokunuyoruz” dedi. Çatak’a nazaran oyunlar gerçek dünyada da toplumsal değişim ve tesir yaratabiliyor. Din, lisan, ırk ayırt etmeden birçok farklı kişi ve coğrafyaya ulaşabilen ortak bir lisan. Çatak, dünyada tesirli oyunlara örnekler de verdi: Sea Hero (demans hastalarının yer algılarını artırıyor), Inside the Haiti Erarthquake (deprem farkındalığı yaratıyor), Clouds Over Sidra (mültecilerle ilgili empati kurulmasını teşvik ediyor), Pocket Planet (tasarrufla ilgili bilinçlendiriyor).