Deprem bölgesi toplumsal ve ekonomik olarak eski günlerini hasretle arıyor. Kentlerde yine inşa çalışmaları devam ederken sanayi ve ticaret odası liderleri da bir dizi meseleye işaret ediyor. Bölgedeki aktörlere nazaran nitelikli iş gücü, erkek nüfusunun fazlalığı, kent merkezlerindeki çarşıların hâlâ kapalı olması ve toplumsal hayatı canlandıracak uygulama ile aksiyonların eksikliği en kıymetli meseleler olarak tahlil bekliyor.
UYUM SORUNU VAR
Yeniden inşa sürecinde hükümetin düzgün niyetinden emin olduklarını vurgulayan Malatya Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) İdare Heyeti Lideri Oğuzhan Cet Sadıkoğlu, “Ankara’dan daima dayanak alıyoruz. Lakin bunların uygulanması noktasında burada büyük bir sorun var. Vilayet ve ilçe belediyeleri sıkıntılarımızı hâlâ görmezden geliyor. Taleplerimizi dinlemiyor. Bencilce davranıyor. Hasebiyle takviyelerin yerini bulmasında sorun oluşuyor. Kurumlar ortasındaki ahenk sorununun çözülmesi lazım” dedi.
CANLILIK GEREKİYOR
Bölgede toplumsal hayatın istenilen seviyede canlılığa kavuşmaması nedeniyle esnafın zorluk çektiğini anlatan Sadıkoğlu, “Sosyal hayat olmadığı için öbür kentlere giden depremzedeler buraya gelmek istemiyor. Gelseler bile ne yapacaklarından emin değiller. Zelzelenin üzerinden aylar geçti. Fakat şimdiye kadar sağlanan imkânlar güzel organize edilmedi. Belediyeler çarşıların pozisyonlandırılması noktasında kusur yaptığı için esnaf zorda. Ruhsat sorunu yaşıyoruz. Belediyeler kendi imkânları ile dükkânlarını yenilemek isteyenlere de yanıt vermiyorlar. Canlılık olmayınca başka esnaflar da gelmiyor. Merkezden uzak yerlerde kurulan çarşılar verimsiz oldu. Yanlış atılan adımlar kentlerimizi konteyner çöplüğüne çeviriyor lakin bizim nitelikli nüfusa, canlı bir toplumsal hayata muhtaçlığımız var. Bunu dikkate almamız gerekiyor” tabirlerini kullandı.
‘ERKEK ÖĞRENCİ YURDU GİBİYİZ’
Hatay’ın şu an bir erkek öğrenci yurdu üzere olduğunu söyleyen Antakya Ticaret ve Sanayi Odası (Antakya TSO) Lideri Hikmet Çinçin, “Depremin üstünden 9 ay geçti ancak bilakis göç çok olmuyor. Üstelik giden beşerler Hatay’ın beyni olan beşerler. Erkek yoğunluklu bir nüfus olması da toplumsal hayatın düzgünleşmesini engelliyor. Giden beşerler gittikleri kentlerde kalıyorlar. Hatay’ın yine hayata katılması için hem toplumsal hem de ekonomik adımlar atmak zorundayız. Buradaki hayatı tekrar canlandırmak için ilçe bazlı takviyelere geçmemiz gerekiyor” biçiminde konuştu.
EVLERDE YEMEK PİŞMİYOR EN ÇOK LOKANTALAR ÇALIŞIYOR
Çevre vilayetlere çok fazla göç verdiklerini ve neredeyse bütün bölümlerde emekçi bulmakta zorlandıklarını anlatan Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Mehmet Torunoğlu, “Bursa, Mersin ve Batman’a çok fazla giden oldu. Aylar geçtikçe geri gelenler var lakin istediğimiz düzeyde değil. Erkek nüfusu çok fazla. İstikrarlı bir dönüş yok. Meskenlerde yemek pişmediği için en fazla mesai harcayan esnafımız lokantalar. Şu an yine inşa çalışmalarında çalışanlar var çoğunlukla. Toplumsal hayat istediğimiz düzeyde değil. En kıymetli mevzulardan biri fakat bayanlar ve çocukların bir kısmı öbür vilayetlerde. Erkekler de fırsat buldukça gidiyor. Yani kalıcı olarak dönüşlerde sorun var. Yenilenen atölyelerde de nitelikli personel sorunu var. Biz çalıştıkça olağana dönüyoruz. Burada istihdam ortamını yeşertmemiz lazım. Şu an uygulanan ekonomik siyaset da bizi çok etkiliyor. Kemer sıkma adımları depremzede vilayetleri oksijensiz bırakır” tabirlerini kullandı.
