Dünya genelinde yaşanan ekonomik problemler başta olmak üzere, Türkiye’de meydana gelen doğal afetler, etraf ülkelerde devam eden savaşlar ve öbür pek çok nedenle 2023 yılında ihracat olumsuz etkilendi. 2024 yılı ile birlikte ihracatta büyüme beklentisi olan endüstriciler ise, yeni yıl ile birlikte yapılan birtakım düzenlemeler nedeniyle hayal kırıklığına uğradı. TİAD yaptığı açıklamada, telaşlarını lisana getirdi. Açıklamaya nazaran, gümrük bekleme müddetinin olağana nazaran çok uzaması, Türkiye imalat sanayii için “kayıpları” tabir ediyor. Buna ek İlave Gümrük Vergisi (İGV) oranlarındaki artış da, ihracat odaklı üretim yapan Türk imalatçılarına ziyan verecek.
“TÜRKİYE’NİN İMALATTA MARKALAŞMASINA DARBE VURUR”
Konuya ait TİAD’dan yapılan açıklamada, “Türkiye imalat sanayiinde bilhassa otomotiv, havacılık, savunma, medikal, beyaz eşya, kalıpçılık, makine üzere üretim müddetleri saniyelerle hesaplanan katma bedeli yüksek dallar için gümrük bekleme müddetinin uzatılması tam olarak “kayıpları” tabir ediyor. Gümrük bekleme mühletinin uzatılması nedeniyle saniyelerle planlanan üretimde vakit, para, iş kaybı ve en kıymetlisi global ölçekte ‘prestij kaybı’ yaşanıyor. Bu durum ‘Türk Malı’nın marka pahasının düşmesine, global rekabet gücünün zayıflamasına ve ihracat kilogram kıymetinin yıllardır olduğu üzere yerinde saymasına sebep oluyor. İşi yokuşa sürülen endüstrici için de üretimde iştah kaybı yaratıyor. Sanayi imalatçılarının tüm kayıpları; Türkiye’nin üreten ülkeler sınıfında da puan kaybetmesi demektir. En kaliteliyi en süratli ve isteğe uygun üretmenin mecburilik olduğu bir çağda gümrük bekleme müddetinin uzatılması, Türkiye’nin imalatta markalaşmasına darbe vurur. Özet olarak, geciken her bir kadro tezgahı imalatın gecikmesine, imalatın gecikmesi ihracatın gecikmesine, ihracattaki termin mühletlerine uyamamak hem itibar kaybına, hem ceza ödenmesine hem de ülkemizin kaybına sebep oluyor. Tam da Avrupa’da seyreden üretim düşüşüyle coğrafyamıza kayan siparişleri iştahla beklerken…” denildi.
“TÜRKİYE’DE ÜRETİMİ OLMAYAN TEKNOLOJİLER İGV’DEN MUAF TUTULMALI”
31 Aralık 2023’te Gümrük Vergisi ve Ek Gümrük Vergisi oranlarında değişiklik yapılmasına dair iki karar çıktı. Bu kararların da endüstriciler açısından yatırımdaki mali yüklerinin artırmakta olduğunun vurgulandığı açıklamada:
“İGV, Türkiye’deki yerli ve ulusal ekip tezgahları üreticilerini teşvik etmek ve yatırım yapmak isteyenleri yerli ve ulusal teknolojilere yönlendirmek üzere hayata geçti. Fakat Türkiye’de üretimi olmayan yatay sürece merkezleri ya da üretimden iç pazara satışın muhtaçlığın lakin yüzde 2’sini karşılayabildiği 5 eksen ve üzeri dik sürece merkezleri üzere teknoloji kümelerinden İGV alınması rastgele bir yarar sağlamamasının yanı sıra, ek bir mali külfetle de ihracat odaklı üretim yapan Türk imalatçılarına ziyan veriyor. Bilhassa İGV’nin yarattığı yaklaşık yüzde 10’luk ek maliyet ihracatçı firmalara paranın maliyeti (faiz, kredi tahsisatı, vb.) ile birlikte yüzde 16 olarak yansıyor. Bu uygulama ihracatçı dalların ve firmaların üretim maliyetlerini artırarak küresel ölçekte çok süratle ve maliyet avantajıyla büyüyen Meksika, Vietnam, Tayland, Hindistan karşısında rekabette bir adım geri düşmelerine sebep oluyor. TİAD olarak Türkiye’de üretimi olmayan kadro tezgahları kümelerinin GTIP’lerini ayrıştırıp Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığına sunduk. İlgili çalışmanın yapılıp düzenlemenin güncellenerek ele alınmasını ve Türkiye’de üretimi olmayan teknolojilerin İGV’den muaf tutulmasına ait kararın yayınlanmasını, kadro tezgahları kullanıcısı olan tüm Türkiye endüstrisi ile birlikte sabırla bekliyoruz.” tabirlerine yer verildi.
