ABD’de 2024 seçimlerinde Cumhuriyetçilerin güçlü adayı Donald Trump’ın “Rusya’yı NATO topraklarına saldırmaya teşvik edebileceği” tehdidi ve Ukrayna savaşının cephedeki olumsuz görünümü, Rusya’nın komşusu olan ülkeleri sonlarını güçlendirmenin yollarını aramaya itti. Amerikan The Washington Post, Baltık ülkelerinin hudut güvenliği için “kara mayınları üzere ucuz ve klâsik savaş teknolojilerini” düşünmeye başladığını yazdı.
CEPHEDEN İBRET ALDILAR
Avrupa’nın ortasında 2 yıldır süren Ukrayna savaşı, F-35 savaş uçakları üzere gelişmiş teknolojili silahlara talebi arttırsa da Avrupa devletleri, bu savaşın “NATO topraklarının nasıl savunulması gerektiğine dair varsayımları” temelden sarstığını düşünüyor. Üç Baltık ülkesi Litvanya, Letonya ve Estonya yetkilileri, sonlarını korumak için kısa mühlet evvel “anti-personel mayınlarını yasaklayan” Ottowa Anlaşması’ndan çekilip çekilmeme konusunda görüşmelerde bulundu. Hükümetler şimdilik kontrattan çekilmeme kararı alsalar da siviller için daha az tehlikeli olan tanksavar mayınları üzere mühimmatlara yatırım yapmayı gündemlerine aldı.
SAVUNMA ÇİZGİSİ KURULACAK
Bu kapsamda Letonya, Litvanya ve Estonya’nın savunma bakanları, “Baltık Savunma Hattı” ismi verilen, sığınaklar ve tahkimatlardan oluşan koordineli bir sistem inşa etme konusunda anlaştı. Muahede uyarınca, hudutlara askeri araçların geçişini engellemek için sensörler yerleştirilmesi planlanıyor. Ayrıyeten Rusya’nın hudutlara birlik konuşlandırılması durumunda kullanılabilecek uzaktan patlatmalı tanksavar mayınlara yatırım yapılacak. Plan hazırlanırken, Rus işgali altında bulunan doğu Ukrayna’daki savunma sınırlarının yapısı dikkate alındı. Rusya tarafından döşenen mayınları temizlemeye çalışırken dron saldırısı ve topçu atışlarına maksat olan Ukrayna kuvvetleri, büyük asker kayıpları veriyor.
NATO’YA KARŞIN KORKU
-Rusya ile hudut komşusu olan Baltık ülkeleri, tıpkı vakitte NATO üyesi. Bu da mümkün bir atak durumunda İttifak’ın 5. Unsur gereği kendilerine yardım etmesini teminat altına alıyor. Fakat ABD’de 2024 seçimlerini Cumhuriyetçilerin önde gelen adayı Donald Trump’ın kazanma mümkünlüğü, bu ülkeleri “kendi başlarına direnme olasılığını” düşünmeye zorluyor. Trump, bir seçim mitingi sırasında “Rusya’yı, NATO üyeliğinin finansal bedelini ödemeyen ülkelere saldırmaya teşvik edebileceğini” söylemişti.
YASAĞIN SEBEBİ NE
-1999 yılında 133 ülke tarafından imzalanan Ottowa Mutabakatı, “anti-personel mayınlarının kullanılması, stoklanması, üretilmesi ve transferini” yasaklıyor. Anti-tank mayınlarını kapsamayan mutabakata Rusya ve ABD taraf değil. Ucuz ve kullanımı kolay hudut müdafaasını sağlayan anti-personel mayınları, bir defa yerleştirildiğinde savaş sona erdikten onlarca yıl sonra dahi tehlike oluşturabiliyor. Kara Mayınları ve Küme Mühimmatı Gözlemevi’ne nazaran, 1. ve 2. Dünya Savaşı’dan kalma mayınlar yüzünden 2022’de günde en az 12 sivil hayatını kaybetti. Bunların birçoğu çocuk ya da çiftçiydi. Şimdilik hiçbir ülke Ottowa Anlaşması’ndan çekilmeyi planlamıyor. Letonya Savunma Bakanı Spruds, “sivillere yönelik risk ve milletlerarası reaksiyonla müsabaka mümkünlüğü nedeniyle mutabakatta kalmanın daha avantajlı göründüğünü” söyledi.
