Üç aylar orucuna niyet etmenin dini kararı, Diyanet kaynakları ile Müslümanların gündeminde yer alıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bilgilerine nazaran, içinde Recep, Şaban ve Ramazan aylarının bulunduğu Üç Aylar, 12 Ocak 2024 Cuma günü başladı. Recep, Şaban ve Ramazan aylarında kişi, sıhhati müsait olup güç yetirdiği takdirde beyhude oruç tutabiliyor. Hz. Peygamber’in, Recep ayı girdiğinde “Allah’ım! Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır.” diye dua ettiği bu mübarek aylarda beyhude oruç tutabildiği Diyanet kaynaklarında yer aldı. Diyanet bilgisine nazaran, bu oruçlar için, “yarınki orucu tutmaya” halinde mutlak niyet kâfi oluyor. İşte, üç aylar orucuna nasıl niyet edilir, kaç gün tutulur? sorularının karşılığı.
ÜÇ AYLARDA ORUCA NASIL NİYET EDİLİR?
Niyet etmek orucun koşullarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek kâfi ise de niyeti lisan ile tabir etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.
Ramazan orucu, muhakkak günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile beyhude oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile sonraki gün zirve noktasına gelmesi öncesine kadarki müddettir Fakat imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca ters bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî’, II, 85). Bu oruçlar için, “yarınki orucu tutmaya” formunda mutlak niyet kafidir. Bununla birlikte geceden niyet edilmesi ve “yarınki Ramazan orucuna” biçiminde orucun belirlenmesi daha faziletlidir. Ramazanın her günü için başka niyet edilmesi gerekir (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 397, 400).
Kaza, keffaret ve bir vakte bağlı olmaksızın adanan oruçlar için gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır. Bu tıp oruçlara niyet edilirken, “falanca kaza, keffaret yahut adak orucuna” biçiminde belirtilmesi gerekir.
Şafiî mezhebine nazaran ise beyhude dışındaki tüm oruçlara geceden niyet edilmelidir. İmsak vaktine kadar niyet edilmemişse o günün orucu geçerli olmaz. Beyhude oruçlara ise güneş zirve noktasına gelmeden öncesine kadar niyet edilebilir (Şirâzî, el-Mühezzeb, I, 331-332).
ÜÇ AYLAR ORUCU NE VAKİT KAÇ GÜN TUTULUR?
Halk ortasında üç aylar diye bilinen Recep, Şaban ve Ramazan ayları mübarek aylardır. Gerçekten Hz. Peygamber, Recep ayı girdiğinde “Allah’ım! Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır.” diye dua etmiştir (Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 259). Ramazan ayında oruç tutmak farzdır (Bakara, 2/184-185). Recep ve Şaban aylarında ise; Hz. Peygamberin (s.a.s.) başka aylara oranla daha fazla beyhude oruç tuttuğu, lakin Ramazan’ın dışında hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmediği hadis kaynaklarında yer almaktadır (Buhârî, Savm, 52-53; Müslim, Sıyâm, 173-79). Bu prestijle, Recep ve Şaban aylarının aralıksız olarak oruçlu geçirilmesinin dinî bir desteği yoktur. Kişi, sıhhati müsait olup güç yetirdiği takdirde bu aylarda dilediği kadar beyhude oruç tutabilir.
