Yapılan projeksiyonlara nazaran, 2050 yılında ziraî kuraklığın yüzde 37, sıcak hava dalgalarının ise yüzde 40 ila yüzde 100 ortasında artması bekleniyor.
Türkiye’de iklim değişikliği nedeniyle ziraî üretimde randıman düşüklüğüne dikkat çeken Etraf ve İklim Ekonomisti Oğuz Tutal, toplam ekili alanın son 50 yılda 16 milyon hektardan 14 milyon hektara gerilediğini söyledi. Ekimi en fazla azalan eserler buğday, çavdar, üzüm, yulaf, pamuk ve tütün olurken, Tutal, önümüzdeki devirde besin fiyatlarında yeni bir artış yaşanabileceği konusunda da ikazda bulundu.
AŞIRI SICAKLAR ÜRETİMİ TEHDİT EDİYOR
Aralık 2022 prestijiyle besin enflasyonunda Zimbabwe, Lübnan, Venezuela ve Arjantin’in akabinde Türkiye’nin dünyada beşinci sırada yer aldığını hatırlatan Oğuz Tutal, “İklim değişikliğinin olumsuz tesirlerini gidermek açısından alınması gereken öncelikli tedbirlerden biri, iklim kaynaklı eser kayıp sigortası düzeneklerinin yaygınlaştırılması ve çiftçilerin girdi maliyetlerini düşürecek teşvik ve takviyelerin sağlanması. Kuraklık odaklı su idaresi de şart” dedi. Türkiye için değerli beş ziraî eserin iklim değişikliğinden nasıl etkilendiğini inceleyen araştırmaya atıfta bulunarak, üretimde en büyük tehlikenin kuraklık ve çok sıcaklar olduğunu söyleyen Tutal, “Düşük yahut sistemsiz yağışlar da randımanı düşürüyor. Gerekli tedbirler alınmazsa, besin enflasyonu daha da şiddetlenebilir” diye konuştu.
Oğuz Tutal
4 MİLYONA YAKIN ÇİFTÇİ ARTIK YOK
Türkiye Ziraatçiler Derneği Lideri Hüseyin Demirtaş’ın açıklamaları da Oğuz Tutal’ın değerlendirmelerini dayanaklar nitelikte. Kuraklığın yanı sıra çok yağışların da ziraî üretime ziyan verdiğine dikkat çeken Demirtaş, bilhassa seraların ziyan gördüğünü belirtti ve şunları söyledi: “Bundan sonraki yağışlar hububata ziyan veriyor, hastalıklara neden oluyor. Bu durum, İç Anadolu’yu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’yu ve Trakya’yı da etkiliyor. İklim değişikliği dünyanın da bizim de meselemiz lakin biz çok daha olumsuz halde etkileneceğiz. 4 milyona yakın çiftçi üretimden çekildi, üreticilerin ayağa kaldırılması lazım; ekmek fiyatı 8-10 lira olursa şaşırmayın. Bir an evvel yırtıcı sulamayı bırakmalı ve GAP’ı tekrar canlandırmalıyız.”
Hüseyin Demirtaş
HANGİ BÖLGELER ÖNE ÇIKIYOR?
Türkiye’de her bölge kuraklıktan nasibini alıyor. Güneydoğu Anadolu bölgesinde buğday, arpa, Antep fıstığı, pamuk üzere kıymetli eserlerin randımanı düşerken; Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde de zeytin ve zeytinyağı üretimi olumsuz etkileniyor. Çay üretimiyle öne çıkan Karadeniz’de çok yüksek sıcaklıklar ve nem, bitki zararlılarının süratle yayılmasına yol açıyor. Çay üretiminde asıl tehlike ise çok sistemsiz ve bol ölçüde yağışın toprak yapısını ve bitkiyi etkilemesi olarak gösteriliyor. Tüm bu gelişmeler Türkiye’nin rekabet avantajını da olumsuz etkiliyor.
