ABD’nin Ürdün’de bulunan Tower 22 üssüne yönelik dron saldırısı Washington idaresi tarafından büyük reaksiyonla karşılandı. 3 ABD askerinin öldüğü saldırıyı Irak’ta faaliyet gösteren İran takviyeli Şii milis yapıların yer aldığı ‘Irak’ta İslami Direniş’ çatı örgütü üstlendi. Pentagon dün yaptığı açıklamada, taarruzda Kataib Hizbullah örgütünün izlerinin bulunduğunu, en az 40 askerin de yaralandığını aktardı. Atağın akabinde yaptığı birinci açıklamada ABD Lideri Joe Biden “karşılık vermeliyiz” derken, Cumhuriyetçi partiden birçok isim güçlü karşılık beklentisinde olduklarını tabir ederek Biden idaresini kâfi caydırıcılığı sağlayamamakla suçladı. Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise Biden’a “İran’ı vurma” davetinde bulundu. ABD üssüne yönelik hücum, İsrail-Hamas savaşının bölgede daha büyük bir çatışmaya dönüşmesi tarafındaki kaygıları de arttırdı.
Joe Biden
BIDEN’A YÜKLENDİLER
ABD’nin Suriye ve Irak’tan askerlerini çekme hazırlığında olduğuna dair haberlerin ağırlaştığı bir devirde gelen atak sonrası çok sayıda Cumhuriyetçi isim Biden idaresini eleştirdi. Cumhuriyetçi Kongre üyeleri Biden idaresinin Ortadoğu’daki “hareketsizliğinin, ABD’nin düşmanlarını cesaretlendirdiğini” savunurken, Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham, Biden idaresine “İran’ı vuralım” daveti yaptı. Teksas Senatörü John Cornyn ise direkt “Tahran’ın amaç alınması gerektiğini” söyledi.
Lindsey Graham
DENGE ARAYIŞI
Gazze’deki savaşın başladığı 7 Ekim’den bu yana Ortadoğu’daki ABD üslerine yönelik İran takviyeli kümeler 150’den fazla dron ve roket saldırısı düzenlemiş lakin hücumlar düşük yoğunluklu taciz akınları boyutunda kalmıştı. Kelam konusu devirde birinci defa asker kaybeden ABD’de Biden idaresinin hem bölgedeki çatışmaları tırmandırmamak hem de İran’a net bir ileti vermek istediği belirtiliyor. Bloomberg’de yer alan bir habere nazaran Washington idaresi bu doğrultuda İran’a kapalı bir operasyon düzenleyebilir.
GİZLİ OPERASYON
Bloomberg’ün haberine nazaran Biden idaresi İran’a verilecek karşılıkta iki mümkünlüğü kıymetlendiriyor. Birinci senaryoda ABD’nin İran’ı vuracağı ancak sorumluluğunu üstlenmeyeceği bir operasyon düzenleyerek, İran’a açık bir bildiri gönderilebileceğinin değerlendirildiği aktarılırken, ikinci senaryoda ise 2020 yılında İranlı İhtilal Muhafızları Generali Kasım Süleymani’ye düzenlenen akına misal formda üst seviye bir İranlı yetkilinin amaç alınabileceği düşünülüyor. Öte yandan Beyaz Saray sözcüsü John Kirby de dün yaptığı açıklamada, İran ile bir savaş istemediklerini lakin atağa bir cevap gerektiğini söyledi.
TRUMP: BEN OLSAYDIM BU TAARRUZ OLMAZDI
Bu ortada, 2024 seçimlerinde lider aday adayı olan Donald Trump, Biden’a yönelik, “Birleşik Devletler’e yapılan bu yüzsüz taarruz, Joe Biden’ın güçsüzlüğü ve teslimiyetinin dehşetli ve trajik sonuçlarından yalnızca bir diğeri” sözlerini kullanarak, “Ben lider olsaydım, bu hücum asla gerçekleşmezdi” dedi.
İRAN: BİZ YAPMADIK
ABD “intikam alacağız” açıklamaları yaparken İran, Ürdün’deki akınla bir teması olmadığını öne sürdü. İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Naser Kenani akının gerisinde Tahran olduğu argümanlarını “temelsiz” olarak nitelendirdi, “bölgesel direniş kümelerinin karar ve eylemlerinde” İran’dan buyruk almadığını söyledi. “ABD’yi bölgede savaşa çekmek isteyen kesimler” olduğunu savunan Kenani, Tahran idaresinin “bölgenin yeni bir tansiyona ve savaşa muhtaçlığı olmadığına inandığını” kaydetti. Gazze’deki savaşta Hamas’a dayanak veren İran, 7 Ekim’den bu yana açıkça İsrail ya da ABD’yi gaye almadı. Fakat Washington idaresi Suriye ve Irak’ta İran dayanaklı milislerin; Lübnan’da Hizbullah, Yemen’de ise Husilerin hücumlarını İran irtibatlı olarak pahalandırıyor.
‘ÇOK BİLİNMEZLİ’ ÜS
DRON saldırısına gaye olan, Irak, Suriye ve Ürdün’ün kesişim sonundaki ABD üssü ‘Tower 22’ (Kule 22) hakkında kamuoyunda çok az şey biliniyor. Ürdün topraklarının en kuzeydoğusunda, Suriye ve Irak sonuna yakın bir noktada yer alan üs, stratejik açıdan kıymetli bir pozisyona sahip. Tower 22, tıpkı vakitte Suriye’de DEAŞ’a karşı çabada değerli rol oynayan ve şu anda az sayıda Amerikan askerinin bulunduğu El Tanf garnizonunun yakınında bulunuyor. Bu sebeple üssün, El Tanf’taki ABD birliklerini desteklemenin yanı sıra, Irak ve Suriye’deki İran dayanaklı militanlara karşı koymada rol oynadığı bedellendiriliyor. ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM), Tower 22’de “DEAŞ’a karşı gayrete takviye veren 350 ordu personelinin” konuşlandırıldığını açıklarken, üste hangi tip silahların bulunduğu ve atak esnasında tam olarak neyin yanlış gittiği şimdi bilinmiyor.
KAFALARI KARIŞTI
ABD’li Wall Street Journal gazetesine konuşan ABD’li yetkililer, 3 askerin vefatına neden olan İHA’nın engellenememesinin nedenini; “Aynı anda bir ABD İHA’sı üsse dönüyordu, ‘düşman-dost’ ayrımı güçleşti. Bu da baş karışıklığına yol açtı” formunda açıklıyor. İncelemelerin sürdüğü belirtildi.
