Yaklaşık 7 milyon üniversite öğrencisinin yararlanacağı ‘vergisiz telefon’ yasal düzenlemesi için harekete geçildi. Bakanlık yetkilileri Türkiye’de üretimi olan şirketlerle görüşmeler yaparak projeye dahil olabilecek modelleri belirlemeye başladı. Buna nazaran, vergisiz telefon kapsamına girecek birtakım akıllı telefonların Samsung Galaxy A52, General Mobile Phoenix 5, Oppo Reno 5 Lite, Casper VIA X30 Plus, Reeder (S19 Max Pro S, S23 Pro Max, S19 Max Pro, S19 Max), Redmi Note 10S, TCL L7, OMIX X5, Vivo Y21S, Realme C21Y üzere Türkiye’de üretilen modellerden oluşması bekleniyor. Düzenlemenin yürürlüğe girmesi ise Meclis’in açılacağı ekim ayını bulacak.
TRT VE BAKANLIK HİSSESİ ALINACAK
Sektör yetkililerinden edindiğimiz bilgilere nazaran, kelam konusu akıllı telefonlardan yüzde 20 KDV ve matrah limitine nazaran yüzde 25, 40, 50 ortasında değişen ÖTV alınmayacak. Yüzde 12’lik TRT Bandrolü ile yüzde 1’lik Kültür ve Turizm Bakanlığı ise alınmaya devam edilecek. Şu anda Türkiye’de üretilen akıllı telefonlar, sahip olduğu özellikleri bakımından giriş ve orta segmentte yer alıyor. Bu telefonların fiyat aralığı 3 bin TL ila 17 bin TL ortasında değişiyor. ÖTV ve KDV’nin çıkarılmasıyla birlikte Türkiye’de üretilen telefonların fiyatında ortalama yüzde 50 düşüş bekleniyor. Örneğin, satış fiyatı 16 bin 499 TL olan General Mobile Phoenix 5’in vergisiz fiyatının 6 bin 599 TL’ye kadar gerileyeceği varsayım edilirken, 10 bin 999 TL olan Casper VIA X30 Plus’ta fiyat 4 bin 399 TL’ye kadar düşebilir.
YERLİ TELEFONLAR TERCİH EDİLİR Mİ
Türkiye’de üretilen telefonların teknik özellikleri kağıt üzerinde ithal telefonlara yaklaşıyor hatta kamera, batarya kapasitesi ve depolama üzere kimi noktalarda geçiyor lakin öğrenciler tarafından bu telefonlar pek tercih edilmiyor. Zira, hem Apple hem de Samsung bilhassa üst segmentte “yazılım” ve “işlemci” gücüyle rakiplerinin önüne geçiyor. Kullanıcılar daima kullandığı tanınan uygulamalara fotoğraf, görüntü yahut bilgi yüklerken daha meselesiz bir tecrübe yaşıyabiliyor. Yeniden kulaklık, tablet, saat ve bulut servisleri üzere kullanıcıyı bir ekosisteme dahil etme konusunda da ilerdeler. Gerek dal uzmanları gerekse de görüştüğümüz öğrencilere nazaran en kıymetli etken ise bilhassa gençlerde yaygın gözlemlenen “marka” algısı.
ÖĞRENCİLER NE DİYOR
İpek Yüksel (18): Yurtdışında öğrenciler en üst seviyedeki telefonları daha uygun şartlarda alabiliyor. Biz neden çok kullanılmayan ve sahiden muhtaçlığımızı karşılamayan telefonlarla sınırlandırılıyoruz anlamıyorum. Bunun yerine yerli yahut ithal gözetmeksizin bir düzenleme yapılmasını isterdim. Örneğin, ben bir Apple tablet kullanıyorum ve nitekim hayatımda kullandığım en kullanışlı aygıtlardan birisi. Kalemiyle fotoğraf çizebiliyorum. İndirdiğim testlere süratlice erişebiliyorum.
Ensar Odabaşı (18): Bu husus birinci sefer gündeme geldiğinde tüm telefonları kapsayacak sanmıştım. Apple olsun Samsung olsun bunları kapsayabilir demiştim. Açıkcası yalnızca Türkiye’de üretilen telefonları kapsayacağını öğrendiğimde biraz hayal kırıklığına uğradım. Daha kaliteli eserler ve modeller dahil edilmeliydi. Benim mesela şu an kullandığım telefon eski bir model olmasına karşın vergisiz alınacak telefonlardan daha yeterli olduğu için, bu düzenlemenin gereksinimimi karşılayacağını sanmıyorum.
Can Köker (18): Bizim kullandığımız uygulamalarla en uyumlu çalışan telefonlar şu anda Apple ve Samsung üzere akıllı telefonlar. Kameraları çok uygun. Biz de öğrenciler olarak birinci etapta vergisiz telefon alabileceğimizi duyduğumuzda bu telefonların da dahil olacağını zannetmiştik ve çok sevinmiştik. Türkiye’de üretilen telefonları kapsayacağı biraz bizi üzdü açıkcası. Tabi ki gereksinimi olan için değerli bir düzenleme lakin benim gereksinimimi maalesef karşılamıyor.
BAKANLIK, BTK VE ŞİRKETLER DEVREDE
Vergisiz telefon uygulamasında dahil olacak yerli markalardan birisi de Reeder. Markanın S19 Max Pro S, S23 Pro Max, S19 Max Pro ve S19 Max modellerinin düzenleme kapsamında yer alması bekleniyor. Reeder Teknolojisi CEO’su Uygar Saral bahisle ilgili, “Maliye Bakanlığı’nın, BTK’nın, dal oyuncularının içinde yer alacağı bir proje. Ne biçimde yasalaşacağı da yeniden bu çok sayıda paydaşın bir ortada çıkaracağı çalışma sonucunda belirli olacak. Ayrıyeten e-Devlet’ten, bayi kanalına kadar kıymetli yazılım çalışmalarının da hayata geçirilmesi gerekiyor. Çünkü TC kimlik no ve İmei kayıtları üzerinden takibi yürütülecek bir sistem. Türkiye’deki toplam akıllı telefon satışlarının bu sene 11.8 milyon adedi bulmasını bekleniyor. Reeder olarak yüzde 6.5’lik pazar hissesi ile kesimde beşinciyiz. Kanunla ilgili elimizi taşın altına koymakta kararlıyız. Üretim kapasitemiz, yıl sonunda 200’e ulaşacak olan ReeDükkanlarımız, satış sonrası servis ağımızla her türlü talebi karşılayabiliriz. Üretimden satışa kadar her adımı in-house yapan Türkiye’deki tek firma olarak tahminen de bu projeyi en kolay uygulayabilecek firmayız” değerlendirmesinde bulundu.
İLK AYRINTILARI HÜRRİYET DUYURDU
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu evvelki gün Hürriyet’e yaptığı açıklamada vergisiz telefon düzenlemesiyle ilgili şu ayrıntıları vermişti:
* Türkiye’de üretilen telefonları kapsayacak ve üst hudut bulunacak.
* Proje kapsamındaki telefonlar yarı fiyatına alınabilecek.
* Açıköğretim ve yüksek lisans dahil tüm öğrencileri kapsayacak.
* Alınan telefonu iki yıl oburu kullanamayacak.
* Aylık 10 GB fiyatsız internet hizmeti de sağlanacak.
