Deprem felaketinin akabinde bölgenin tekrar nasıl ayağa kalkacağı ve konutların nasıl inşa edileceği soruları öne çıkıyor. Bu noktada Türkiye Tasarım Vakfı, kentin master planını, kent merkezinin dizaynını ve mimari projelerini hazırlamaya istekli olmuştu. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğinde Hatay’ın tekrar ihyası için imzalanan protokol kapsamında yapılanlar evvelki gün Hatay’da düzenlenen bir çalıştayla anlatıldı. Çalıştayda mimarlar sunum yaptı. Süreç içinde neler yapılması gerektiği paylaşıldı. En çok konuşulan husus ise Hatay’ın ruhunun unutulmaması ve duygusal faktörlerin âlâ korunması oldu. Çalışmalar birkaç ay daha uzman değerlendirmeleriyle devam edecek ve Bakanlığa Mart 2024’te bir yol haritası sunulacak.
HAKLAR KORUNACAK
Antakya’daki çalıştayda depremzedelerle de bir ortaya gelindi. GEDAŞ Genel Müdürü Ahmet Oğulbalı depremzedelerin ‘evim nerede olacak’ sorusuna, “Kendi planlama alanımız içerisinde kalan her bir bağımsız kısımla ilgili tüm mevcut mülkiyetlerin durumu belirlendikten sonra en yakın lokasyonda yeni barınma yerleri vermeye çalışacağız” dedi ve çalışmaları şöyle anlattı: “Kentsel dönüşüm takımlarımız 11 ilin tamamında herkesin mülkiyetiyle ilgili tespit ve kıymetlendirme durumunu araştırıyor. Ruhsatı olan yahut olmayan ya da kaçak yapısı olan, iskanı olmayan olabilir. Biz tüm mülkiyeti korumak ismine sarsıntı olmadan 1 dakika öncesindeki yapıların durumu neyse tıpkı formda tespite başladık. Herkesin hakkını koruyabileceğimiz bir proje sağlamaya çalışıyoruz.”
‘EN GÜZELLERLE ÇALIŞIYORUZ’
Türkiye Tasarım Vakfı İdare Heyeti Lideri Mehmet Kalyoncu da çalıştayda proje grubunun yetkinliğine vurgu yaptı. Kalyoncu, “Burada çalışan tasarım ve proje firmaları dünyadaki en düzgün beyinler. Londra, Madrid, New York’tan gelen var ve yurtdışında şehircilik konusunda kendini geliştirmiş Türkler de gelip burada hizmet etmek istiyorlar. Hoş ve âlâ bir şey çıkacak ve bunu bizden süratli kimse yapamaz” dedi. Kalyoncu, projenin imalinin devlet tarafından üstlenildiğini belirterek, “Şehirler merkezden büyüyerek çeperlere yanlışsız yayılıyor. Birinci yapılanlar yanlışsız olursa sonrasında gelenler onları takip edecek. O yüzden devletimiz bunu riske atmak istemedi. Kentlerin tasarımı da üretimi da büsbütün devletin denetimi altında” bilgisini verdi.
Mehmet Kalyoncu
HERKES ANAHTAR SAHİBİ OLACAK
Keym Kentsel Yenileme Merkezi Kurucu Ortağı Cem Yılmaz ise, “Mevcut durumdaki bağımsız ünite sayısına nazaran proje çalışıyoruz. Herkes anahtar sayısı kadar anahtar alacak. Çok diğer bir coğrafyadayız. Açık, şeffaf, adil olmak amacımız. İstediğimiz şey 5 bin 500 kilometrekarelik Hatay ilinin tamamında bir stratejik mekânsal plan ortaya koymak” diye konuştu.
Antakyalı mimar Ömer Selçuk Baz da projede yer alan isimlerden. Baz, “Projenin bir numaralı konusu mahalle kültürünün yani komşuluk münasebetlerinin yürütülmesi. Mülkü olan herkesin mülkü olacak ve dışarıdan yabancı gelmeyecek” dedi.
PROJE GAYELERİ: ‘DAHA YETERLİ BİR ANTAKYA’
Bölgede yaşayanlar yer değişimi olmadan yine düzenlenecek yerleşim alanlarında hayat imkanına sahip olacak ve dışarıdan insan gelmeyecek.
Eski kent merkezi canlandırılacak, yeni ticaret alanları oluşturulacak.
İstihdam alanları sağlanacak.
Ulaşımda yapılacak yeni düzenlemelerle trafik suratı azaltılacak ve bisiklet dostu bir kent yapılacak.
Yeşil alan ve kamu alanları artacak, kentsel hayatın kalitesi yükseltilecek.
Sosyalleşme ve etkileşim alanları yaratılacak.
Kentlinin birlikte vakit geçireceği erişilebilir ortak alanlar kurgulanacak.
Binalar daha az katlı olacak.
Toplam inşaat alanı düşürülecek ve daha düşük metrekareli konutlar oluşturulacak.
Kentte yer alan dere yataklarının etrafına yerleşim müsaadesi verilmeyecek.
Asi kenarı dahil dere yatakları açılacak. Kentin nefes alacağı yerler olacak.
Kişi başına düşen yeşil alan metrekaresi artacak.
Ulaşım sisteminde kullanılmayan acil durum sırasında yetersiz kalan akslar kapatılacak.
VATANDAŞ NE DİYOR
Toplantıya katılan depremzedeler ise sürecin nasıl ilerleyeceğini ve meskenlerine ne vakit kavuşacaklarını merak ediyor. Depremzedeler çalıştayda, ‘Evim eski yerinde olacak mı, tıpkı metrekarede mi olacak, işyerleri nerede ve nasıl olacak’ üzere sorular yöneltti. Birkaç meskeni olan ise birebir sayıda konut yahut işyeri istiyor.En çok merak edilenler ortasında ise az hasarlı binaların akıbetinin ne olacağı var. Depremzedeler daha süratli ve profesyonel bir düzgünleşme bekliyor.