Yeni hükümet Çarşamba günü Cumhurbaşkanı Andrzei Duda’dan alacağı onay ile cumhurbaşkanlığı sarayında yemin edecek.
Böylelikle milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) için de sekiz yıldır iktidar periyodu kapanmış olacak. PiS, iki devirlik iktidarları boyunca AB yetkilileriyle tekraren fikir ayrılıkları yaşamıştı.
Ancak Tusk, PiS iktidarının tesirlerini ortadan kaldırma vaadini yerine getirmek konusunda zorluklarla karşılaşabilir.
Tusk’ın merkez koalisyonu Ekim ayındaki seçimlerde en çok sandalyeyi kazanmış lakin bu vakte dek vazifeye gelememişti.
Mateusz Morawiecki liderliğindeki PiS, seçimde birinci parti olarak çıktı. Fakat tek başına iktidar olacak çoğunluğu sağlayamadı. Başka partiler ise PiS ile koalisyona yanaşmadı.
Morawiecki Pazartesi günü yapılan itimat oylamasını kaybetti ve Tusk’ın iktidara dönmesinin yolu da açılmış oldu.
2007-2014 yılları ortasında Polonya başbakanlığı misyonunu üstlenen Tusk daha sonra Avrupa Kurulu Lideri olarak da misyon yaptı.
Yüzde 70’den fazla rekor bir iştirak sağlandığı Ekim seçimlerinde Tusk’ın AB yanlısı koalisyonu Meclis çoğunluğunu kazandı.
Bu koalisyonda Tusk’ın Sivil Koalisyon (KO) isimli partisiyle birlikte, Üçüncü Yol ve Sol partiler yer alıyor.
Tusk’ın başbakan olarak belirlenmesi için yapılan oylamanın akabinde koalisyon milletvekilleri Tusk’ın ismini ilan ettiler ve Polonya ulusal marşını söylediler.
Daha evvel Tusk devrinde dışişleri bakanlığı yapmış Radoslaw Sikorski’nin kabinede yer alması bekleniyor.
Yeni koalisyondan beklentiler de yüksek. Yeni hükümet, evvelki idareler devrinde sistematik olarak zayıflatıldığını söylediği yargının bağımsızlığını tekrar tesis etmeyi taahhüt etti.
Tusk, “Hukukun üstünlüğünü mümkün olduğunca yine tesis edecek bir dizi önlem üzerinde çalışıyoruz” dedi.
Tusk ayrıyeten Brüksel’in hukukun üstünlüğüne ait dertler nedeniyle vermeyi reddettiği Polonya için ayrılan 36 milyar euroluk AB fonlarının blokesini kaldırma kelamı verdi.
Kürtajı neredeyse büsbütün yasaklayan 2020 tarihli bir mahkeme kararının da iptal edileceğini vadeden Tusk, LGBT bireylere yönelik muhafazaların güçlendirileceğini söyledi.
Duda’nın güvenoyu alma umudu olmaksızın Morawiecki’yi hükümeti kurmakla görevlendirmesi, 2025 yılına kadar vazifede kalacak olan cumhurbaşkanının, Tusk’ın planlarınının önüne taş koyma niyetinde olduğunu gösteriyor.
Parlamento tarafından onaylanan yasa tasarılarının yasalaşması için, Cumhurbaşkanı Duda tarafından imzalanması gerekiyor. Lakin Duda’nın bunları veto edebilecek yetkisi de var. Tusk’ın koalisyonunun ise cumhurbaşkanının vetosunu geçersiz kılacak kâfi sayıda milletvekili bulunmuyor.
